Tôi hân hoan cùng Liệt Tử – ông ấy là một trong những cách diễn đạt hoàn hảo nhất cho điều không thể diễn đạt được.
Chân lí không thể được diễn đạt: tính không thể diễn đạt được đó là bản chất của chân lí. Hàng nghìn và hàng nghìn người đã thử diễn đạt nó – rất ít người đã thành công ngay cả việc cho một phản xạ của nó. Liệt Tử là một trong những người rất ít ỏi đó; ông ấy thực hiếm hoi.
Trước khi chúng ta bắt đầu đi vào trong lời của ông ấy, đôi điều phải được hiểu về ông ấy… cách tiếp cận của ông ấy. Cách tiếp của ông ấy là cách tiếp cận của nghệ sĩ: nhà thơ, người kể chuyện – và ông ấy là bậc thầy kể chuyện. Bất kì khi nào ai đó đã kinh nghiệm cuộc sống, kinh nghiệm của người đó nở hoa thành chuyện ngụ ngôn: điều đó dường như là cách dễ nhất để hướng dẫn về điều không thể được nói ra. Chuyện ngụ ngôn là phương cách, phương cách lớn; nó không chỉ là chuyện thường. Mục đích của nó không phải là để giải trí cho bạn, mục đích của nó là nói cái gì đó mà không có cách nào khác để nói. Cuộc sống không thể được đưa vào lí thuyết – nó bao la thế, nó vô hạn thế.
Và lí thuyết bởi chính bản tính của nó là bị đóng. Lí thuyết phải bị đóng nếu nó là lí thuyết nó không thể có chỗ mở được, bằng không nó sẽ vô nghĩa. Chuyện ngụ ngôn là có chỗ mở: nó nói vậy mà nó bỏ lại nhiều thứ được nói, nó chỉ hướng dẫn. Và cái không thể được nói ra thì có thể được chỉ ra. Nó là ngón tay chỉ trăng. Đừng bám vào ngón tay – cái đó không liên quan – nhìn vào trăng ấy. Những chuyện ngụ ngôn này trong bản thân chúng là hay, nhưng đó không phải là mục đích của chúng… chúng vượt ra ngoài, chúng siêu việt lên. Nếu bạn phân tích chi li bản thân chuyện ngụ ngôn bạn sẽ không đi đến hiểu gì được mấy.
(Trích “Đạo: Đường vô lộ”)
Mục lục:
- Chương 1. Tổng hợp tối thượng
- Chương 2. Ngàn cân treo đầu sợi tóc
- Chương 3. Hương vị bí mật của mật trên lưỡi
- Chương 4. Đạo Mật tông
- Chương 5. Qui tắc nền tảng
- Chương 6. Xoáy lốc ở trung tâm
- Chương 7. Cây mọc
- Chương 8. Vì mục đích hài hoà
- Chương 9. Thầy là điều phải có
- Chương 10. Bài ca của mọi bài ca
- Chương 11. Giai đoạn của hiền nhân
- Chương 12. Đứng trong giầy của con ông
- Chương 13. Tung không bụi, đi không vết
- Chương 14. Bản ngã trên chỏm mũi