Bạn đọc thân mến,
Vừa qua, chúng tôi đã ra mắt bạn đọc cuốn sách đầu tiên trong bộ sách về biện luận của Alpha Books, cuốn Viết gì cũng đúng của Anthony Weston. Đây là cuốn sách dẫn nhập cô đọng về nghệ thuật viết và cách đưa ra những lập luận sắc bén, thông qua các nguyên tắc cụ thể được giải thích và minh họa đầy đủ, ngắn gọn. Viết gì cũng đúng được xem như cuốn giáo khoa thư nổi tiếng, đã được dịch sang 8 ngôn ngữ – vẫn là lựa chọn đầu tiên với những ai tìm kiếm một cuốn sách hướng dẫn dễ hiểu về cách đưa ra các lập luận vững chắc.
Cuốn sách tiếp theo trong bộ sách này chính là ấn phẩm bạn đang cầm trên tay, cuốn Cãi gì cũng thắng. Trong cuốn sách dí dỏm và mang tính truyền nhiễm này, Madsen Pirie cung cấp một hướng dẫn đầy đủ cách sử dụng – mà thực ra là lạm dụng – lý luận để giành chiến thắng trong mọi tranh luận. Ông xác định tất cả những ngụy biện thông dụng nhất trong tranh luận với các ví dụ mang sức mạnh hủy diệt. Chúng ta đều cho rằng mình là người có suy nghĩ rõ ràng và hợp lý nhưng sau khi đọc xong cuốn sách này, ta sẽ nhận ra những ngụy biện mà mình sử dụng. Tác giả chỉ cho bạn thấy cách cùng lúc tăng cường sức mạnh cho suy nghĩ của bạn và tìm ra điểm yếu trong những lập luận của người khác. Và tinh quái hơn, Pirie còn chỉ cho bạn cách để trở nên phi lý một cách tinh tế mà không bị phát hiện. Cuốn sách này sẽ biến bạn trở thành một người thông minh đến phát bực: gia đình, bạn bè và các đối thủ của bạn đều sẽ ước ao rằng bạn chưa từng đọc nó.
Giới thiệu
Lý luận hợp lý là nền tảng để chiến thắng mọi cuộc tranh luận. Các ngụy biện hủy hoại những cuộc tranh luận. Chúng có sức hút đầy quyến rũ và đã được nghiên cứu ít nhất trong hai thiên niên kỷ rưỡi trở lại đây. Hiểu biết về chúng rất hữu ích cho cả mục đích tránh được những ngụy biện vô tình được người khác sử dụng hay thậm chí là sử dụng vài ngụy biện này với mục đích lừa dối ai đó. Tuy nhiên, không nên để sức hút quyến rũ và tính hữu dụng của các ngụy biện che mờ niềm vui thích khám phá sự tồn tại của chúng.
Trong cuốn sách này, tôi đưa ra cái nhìn rất rộng về các ngụy biện. Bất kỳ mánh lới nào trong lý luận hay ngôn ngữ cho phép một phát biểu hay yêu sách được nhìn nhận như cái gì đó không phải thực sự là nó đều được “cấp phép” để tiến vào khu vực dành cho các ngụy biện. Rất thường xảy ra tình trạng trong đó cái có vẻ là một lập luận yểm trợ cho một luận điểm nào đó không hỗ trợ cho luận điểm đó chút nào. Thỉnh thoảng, nó có thể là một suy luận từ các bằng chứng không có giá trị hỗ trợ cho suy luận kia.
Rất nhiều ngụy biện được những người thực tình không biết gì về lý luận hợp lý, bản chất của bằng chứng, hay những thứ được xem là tư liệu liên quan đưa ra. Tuy nhiên, cũng có những ngụy biện khác bị các cá nhân mang toan tính lừa dối sử dụng. Nếu một lập luận và bằng chứng không đủ sức thuyết phục, các ngụy biện có thể tăng thêm trọng lượng cho chúng.
Cuốn sách này được viết ra như một chỉ dẫn thực hành với những ai mong muốn giành chiến thắng trong tranh luận. Nó cũng dạy bạn cách tạo ra các ngụy biện quỷ quái và hiểm ác một cách có chủ ý. Tôi mô tả từng ngụy biện đi kèm với ví dụ và lý giải vì sao chúng mang tính dối lừa. Sau từng đoạn miêu tả tổng quan về lịch sử hay sự xuất hiện của một ngụy biện, tôi đều chỉ cho người đọc những khuyến nghị về cách thức và tình huống sử dụng để ngụy biện kia phát huy hiệu quả dối lừa cao nhất.
Tôi đã liệt kê các ngụy biện theo thứ tự chữ cái an-pha-bê dù rằng bạn có thể tìm thấy một bảng phân loại đầy đủ các ngụy biện với năm nhóm chính ở cuối quyển sách này. Việc ghi nhớ những cái tên trong tiếng Latin đầy phiền toái cũng rất bõ công. Khi bạn buộc tội ai đó đang phạm một lỗi ngụy biện bằng một cái tên Latin, nghe có vẻ như anh này đang mắc một căn bệnh nhiệt đới hiếm thấy. Cách làm này còn giúp tạo ra hiệu ứng cộng thêm như thể người buộc tội rất uyên bác và am hiểu tường tận vấn đề.
Rơi vào tay không đúng người, tư liệu này sẽ trở thành một vũ khí chứ không đơn thuần chỉ là một cuốn sách và tôi soạn ra nó với suy nghĩ dè chừng con người sai trái kia. Nó sẽ dạy người này cách tranh luận hiệu quả, thậm chí là khi không trung thực. Trong quá trình học cách tranh luận và trong quá trình thực hành cũng như đánh bóng các ngụy biện, người đọc sẽ biết cách nhận diện và xây dựng hệ thống miễn nhiễm trước các ngụy biện kia. Hiểu biết nhuần nhuyễn những ngụy biện này sẽ cung cấp cho bạn một kho từ vựng để đối thoại với các chính trị gia và những tay bình luận truyền thông. Cái thay thế cho sự hoài nghi mơ hồ của việc nói một đằng làm một nẻo sẽ là việc xác định chính xác các lỗi chống lại phép lý luận.
Do đó, hiểu biết về ngụy biện cung cấp cho bạn khả năng phòng thủ cũng như tấn công. Khả năng phát hiện ra các ngụy biện sẽ giúp bạn bảo vệ bản thân khi chúng được những người khác sử dụng và khả năng sử dụng các ngụy biện tài tình sẽ cho phép bạn thành công và ở thế công kích khi bạn hướng tranh luận theo cách của mình.