Nếu ở đời, ai ai cũng đặt lợi lộc lên trên trước hết, thôi còn chi nữa mà mong ? !
Chúng tôi một nhóm nhân văn ký giả nghèo tiền nhưng không nghèo tâm chí, nhận thấy chỗ khiếm khuyết cần được bồi bổ trong nền văn học quốc gia, muốn đáp ứng sự đòi hỏi của một số đồng bào thật lòng yêu nước, sau mấy phen phiêu lưu đầy huyết lệ đã nhận chân được đâu là nguồn sống và phát triển của dân tộc, chúng tôi không ngần ngại lãnh làm cái công việc vừa khó khăn vừa bạc bẽo : sưu tầm khảo cứa và xuất bản loại sách tìm hiểu danh lam, thắng cảnh và nhân vật nước non nhà.
Khởi đầu với cuốn «ĐỊA LINH NHƠN KIỆT» về tỉnh Kiến Hòa, mà mặc dầu có nhiều khuyết điểm vẫn gặp được sự cảm thông và hoan nghinh nhiệt liệt của báo chí và các giới đồng bào khuyến khích, hôm nay chúng tôi tiếp tục giới thiệu với quí bạn đọc thân mến : tỉnh Bạc Liêu qua các thời đại, và rồi sẽ lần lượt đến tỉnh Định Tường, Cần Thơ, Kiên Giang, Ba Xuyên, Bình Dương, Long An, Biên Hòa v.v…
Đường xa gánh nặng, công trình e quá sức chúng tôi chăng ?
Chúng tôi cũng tự lượng sức mình không thể nào « đội đá vá trời ». Nhưng nếu cứ ngồi một chỗ mà ngại núi e sông thì không bao giờ có công việc gì khởi sự.
Cứ đi rồi sẽ tới !
Và, chúng tôi tin rằng dầu chúng tôi có mệt mỏi giữa đường, sẽ có những người bạn đồng hành đồng chí khác cứ tiến lên, nâng cao ngọn đuốc tinh thần bất khuất của dân tộc.
MỤC LỤC
BẢN ĐỒ TỈNH LỴ BẠC LIÊU
LỜI NÓI ĐẦU
BIÊN TẬP ĐẠI Ý
Phần thứ nhất : BẠC LIÊU QUA CÁC THỜI ĐẠI
LỊCH SỬ BẠC-LIÊU
TRẢI 142 NĂM (1740-1882) TỪ HUYỆN TRẤN DI ĐẾN TỈNH BẠC LIÊU
TÌM HIỂU DANH TỪ BẠC LIÊU
BẠC LIÊU TRẢI QUA CUỘC BIẾN LOẠN
1) LOẠN HOA KIỀU PHỦ LIÊM
2) CUỘC NỔI LOẠN CỦA NGƯỜI MIÊN TIA, SUM
3) NGƯỜI MINH HƯƠNG VÀ THIÊN ĐỊA HỘI
4) LOẠN LÂM LÂM
NHỮNG THĂNG TRẦM, BIẾN CHUYỂN CỦA BẠC LIÊU
BỘ MẶT BẠC LIÊU HIỆN THỜI
Phụ Biên : CÀ MAU
NĂM CĂN : MỘT TRONG SÁU QUẬN NỔI TIẾNG CỦA CÀ MAU
Phần thứ nhì : DANH NHÂN BẠC LIÊU – CÀ MAU
I. HỔ TƯỚNG DƯƠNG CÔNG TRỪNG
2. NGÔ CÔNG QUÝ : TẬN TRUNG GIÚP CHÚA
3. TRẦN PHƯỚC CHẤT : MỘT VÕ TƯỚNG THEO CHƠN CHÚA NGUYỄN
4. NGÔ VĂN LỰU : BÁCH CHIẾN BÁCH THẮNG
5. NGUYỄN HIỀN NĂNG : TRI HUYỆN NỔI TIẾNG THANH LIÊM MẪN CÁN LỪNG DANH « THẦN MINH »
6. NGUYỄN VĂN ĐỨC : TIỀN HIỀN KHAI ẤP, LẬP XÃ VIÊN AN
7. TÔ XUÂN : VỊ TU SĨ NỔI DANH Ở QUAN ÂM CỔ TỰ
8. ANH EM HỌ ĐỖ – ĐỖ THỪA LUÔNG, ĐỖ THỪA TỰ OANH LIỆT CHỐNG QUÂN PHÁP
9. NGUYỄN THỊ NƯƠNG, MỘT TIẾT PHỤ ĐƯỢC VUA THIỆU TRỊ TƯỞNG THƯỞNG
TẠM KẾT
Phần thứ ba : ĐỊA DANH, GIAI THOẠI VÀ HUYỀN SỬ
ĐỊA DANH
TÌM HIỂU TỪ CHỈ TÊN CÁC QUẬN
VĨNH CHÂU LÀ GÌ ?
HAI TIẾNG GIÁ RAI
NĂM CĂN TỪ ĐÂU MÀ CÓ ?
GIAI THOẠI
« CÔNG TỬ BẠC LIÊU » DO ĐÂU MÀ NỔI TIẾNG ?
CHUYỆN BÀ MỤ TRỜI ĐỠ SANH CHO CỌP TẠI RỪNG CÀ MAU
MIẾU BÀ CỐ LINH THIÊNG VỚI QUAN CHÁNH THAM BIỆN NGƯỜI PHÁP
MIẾU BÀ MÃ CHÂU (CÀ MAU)
HUYỀN SỬ
CHUYỆN CÁ SẤU CỨU CHÚA TÔI NGUYỄN ÁNH ĐƯỢC PHONG CHỨC LANG LAI ĐẠI TƯỚNG QUÂN
NGUỒN GỐC AO NGỰ VÀ ẤP GIÁ NGỰ
Bên lề lịch sử : KINH CẠNH ĐỀN ẤP CẠNH ĐỀN
KINH CHẮC BĂNG VỚI NGUYỄN ÁNH
Phần thứ tư : DI TÍCH – THẮNG CẢNH – CỔ TỤC
DI TÍCH LỊCH SỬ : BẠC LIÊU VỚI VUA GIA LONG
1) ĐỒN BINH TRÊN CỬA SÔNG MỸ THANH VÀ NGÔI MỘ CỦA MỘT CÔNG NƯƠNG NHÀ NGUYỄN NƠI LÀNG TÂN KHÁNH
2) SÔNG ÔNG ĐỐC : ĐỐC BINH HỌ HỲNH ĐÃ LIỀU THÂN CỨU NGUY CHO CHÚA NGUYỄN ÁNH, NAY CÒN LƯU DANH VÙNG QUẬN SÔNG ÔNG ĐỐC.
3) NHỮNG CƠ SỞ ĐỒN ĐIỀN DO KINH LƯỢC SỨ NGUYỄN TRI PHƯƠNG THIẾT LẬP
4) CHÙA VĨNH TRIỀU MINH TRONG QUẬN VĨNH LỢI
5) NGÔI CHÙA MIÊN BOUTHALET
6) CHÙA VĨNH PHƯỚC AN VÀ CHÙA TAM SƠN QUỐC VƯƠNG HAY CHÙA CÂY ME
7) NGÔI MỘ CỔ CỦA ÔNG ĐÀO CHÂU THÁI VÀ NGHĨA ĐỊA BINH SĨ THỜI GIA LONG TẨU QUỐC
8) DI TÍCH MỘT CHIẾC THUYỀN NGỰ CỦA CHÚA NGUYỄN ÁNH TẠI RỪNG NĂM CĂN
9) MIẾU HỘI ĐỒNG VÀ MIẾU HẢI LINH
10) ĐÌNH THẦN TÂN HƯNG, VỊ BỔN CẢNH THÀNH HOÀNG ĐƯỢC NHÂN DÂN SÙNG PHỤNG, VUA TỰ ĐỨC BAN SẮC PHONG THẦN.
11) MIẾU CÔNG THẦN
ĐIỂU ĐÌNH – SÂN CHIM LỚN NHẤT VÀO THỜI XƯA MỘT NGUỒN LỢI THIÊN NHIÊN ĐÁNG KỂ Ở CÀ MAU
MỘT GỐC KIỂNG THỤ SỐNG TRÊN THẾ KỶ TẠI BẠC LIÊU
CHIẾC ĐỒNG HỒ XƯA KHÔNG MÁY XÂY BẰNG GẠCH, HIỆN CÒN DI TÍCH Ở BẠC LIÊU
CỔ TỤC
CỔ TỤC CỦA NGƯỜI MIÊN TẠI BẠC LIÊU
MỘT VÀI CỔ TỤC CỦA ĐỒNG BÀO ĐỊA PHƯƠNG
THẮNG CẢNH BẠC LIÊU
BÃI BIỂN VĨNH CHÂU VÀ CỬA BIỂN MỸ THANH
HÒN CHUỐI VÀ HÒN ĐÁ BẠC
Phần thứ năm : VẺ ĐẸP BẠC LIÊU – CÀ MAU QUA THI CA
BẠC LIÊU QUA BỘ MÔN SÂN KHẤU KỊCH TRƯỜNG
QUÊ HƯƠNG SẢN XUẤT CỦA BẢN VỌNG CỔ
CÁC NHẠC SƯ TÊN TUỔI
SOẠN GIẢ NỔI TIẾNG
NAM NỮ CA KỊCH SĨ LỪNG DANH
VẺ ĐẸP BẠC LIÊU CÀ MAU QUA THI CA
NHỮNG THỔ SẢN ĐỊA PHƯƠNG DANH TIẾNG QUA CA DAO
ĐƯỜNG XUÔI HẬU GIANG VỀ TỈNH MUỐI
TRÊN ĐƯỜNG PHỤC HƯNG KIẾN THIẾT
KINH TẾ
NGUỒN LỢI KINH TẾ ĐẦY HỨA HẸN
VÀI NÉT ĐẠI CƯƠNG VỀ BẠC LIÊU TRÊN ĐƯỜNG PHỤC HƯNG KIẾN THIẾT
NÔNG LÂM SÚC : TIẾN TRIỂN ĐỒNG ĐỀU
GIAO THÔNG : MỞ RỘNG ĐƯỜNG SÁ
Y TẾ : SỨC KHỎE DÂN CHÚNG ĐƯỢC BẢO VỆ
CÁC GIÁO PHÁI HIỆN HỮU
GIÁO PHÁI TU TĂNG KHẤT SĨ
TỊNH ĐỘ CƯ SĨ PHẬT HỌC NAM VIỆT VÀ CƯ SĨ LÂM CỦA NGƯỜI HOA KIỀU
CÔNG GIÁO TIN LÀNH
CAO ĐÀI LƯỠNG PHÁI TIỀN GIANG VÀ HẬU GIANG
PHẬT GIÁO HÒA HẢO
TỔNG KÊ CÁC CƠ SỞ THỜ PHƯỢNG
MỘT NGÔI CHÙA ĐẶC BIỆT CỦA HOA KIỀU
TỔNG KẾT
