Tháng mười. Cơn mưa cuối mùa khiến trời chập choạng tối đã khá lạnh. Mưa dứt hạt, tôi lẳng lặng ra sau dẫn con Phi lên trước sân đóng xe, lau chùi cho ráo bớt nước mưa đọng trên xe, băng ghế, dù che. Khi tôi vào nhà lấy thêm áo ấm, mẹ tôi ngừng đan len ngẩng lên hỏi xem trời đã dứt hẳn mưa chưa. Tôi ậm ừ xỏ tay vào áo. Khi tôi quay lại thấy bà đang mở cửa nhìn ra ngoài trời. Gió thốc vào đẩy bung cánh cửa khiến bà hơi loạng choạng cố giấu cơn rùng mình.
– Mẹ! – Tôi xót xa gọi, cố nén lòng, ra vẻ cứng giọng – Mẹ ra cửa làm gì vậy?
– Mẹ xem trời đã tạnh mưa hẳn chưa.
– Con đã nói là tạnh rồi mà mẹ. Mai mốt mẹ đừng có đứng ngoài cửa để gió lùa, mẹ đang bệnh mà.
Tôi kéo khóa áo ấm đến ngập cổ rồi cầm cây roi bước ra ngoài nhảy lên xe tôi đã chuẩn bị xong trước đó một phút. “Hây!”. Con Phi lóc cóc gõ móng chạy lên dốc.
– Mẹ giữ ấm nhé mẹ!
Tôi quay lại nói lớn. Mẹ tôi gật gật đầu. Bà vẫn thế, luôn xem tôi như một đứa trẻ con. Bà càng xem tôi như cậu bé tôi càng tỏ ra cứng cáp, mạnh mẽ. Lâu lắm rồi tôi không ôm mẹ dù tôi muốn như thế lắm. Lần cuối cùng tôi ôm mẹ đã hơn năm năm, đó là khi ba tôi mất. Mẹ tôi gần như không trụ nổi, ngất từng cơn trong vòng tay tôi. Sau đám tang ba, tôi cắm nhang trước di ảnh ông, thì thầm hứa sẽ thay ông chăm sóc cho mẹ.
– Mẹ, bây giờ con là người đàn ông duy nhất của nhà mình. Con sẽ không làm cho mẹ thất vọng đâu.
Mẹ tôi chỉ lặng lẽ nhìn di ảnh ba khi tôi nói câu đó. Hai ngày sau, khi biết điều tôi quyết định “không làm cho mẹ thất vọng” chính là bỏ thi đại học, bà gần như bừng tỉnh sau một cơn mê.
– Con chỉ là một cậu bé, lúc nào con cũng là bé con của mẹ, hiểu không Quân? Mẹ là mẹ, mẹ không bao giờ cho phép con nghỉ học. Bằng mọi cách con không thể để thua bạn bè… Mẹ đã hứa với ba là mẹ sẽ lo cho con….
Khi nói những câu này, bà như một con gà mái xù lông. Tôi thầm nói “Con cũng đã hứa với ba…” rồi tỏ vẻ thật cứng đầu. Mẹ và tôi bắt đầu những ngày tháng luôn tỏ ra mình rất vững chắc, cứng cáp, rằng chăm sóc người kia là nhiệm vụ của mình. Không ai muốn có hành động, cử chỉ nào mang nặng tình cảm mà luôn là những câu nói ngắn cụt, khô khốc. Tôi cũng muốn nói với mẹ những lời nói yêu thương, mềm mại hơn nhưng luôn sợ mình sẽ không kìm được cảm xúc. Tôi biết nếu chỉ cần yếu lòng một chút tôi sẽ trở lại là thằng bé con của mẹ và phải nghe theo mẹ mọi điều.
Hai mẹ con tôi bắt đầu “thương lượng” với nhau. Mùa hè năm đó tôi vẫn phải thi vào đại học, sau khi đi thi về tôi mới được phép đưa xe thổ mộ ra bờ hồ thay công việc của ba ngày xưa. Mẹ tôi cắm cúi đan len vì bà chẳng biết làm gì hơn. Chiếc xe thổ mộ và con ngựa tạm thời cho một người quen thuê lại, tiền trả mỗi tuần không đáng là bao.
Sau hai tháng dồn sức cho việc ôn luyện, tôi gói ghém đồ về Sài Gòn đi thi đại học, tất nhiên là một mình. Đêm trước khi đi, tự tay mẹ tôi kiểm tra lại đồ đạc rồi đưa cho tôi một cọc tiền được xếp cẩn thận. Tôi cầm tiền, muốn cảm ơn mẹ nhưng thấy sến (sao lúc đó lại nghĩ vậy không biết?) nên chỉ nắm chặt vào tay. Hai đôi mắt nhìn nhau, cùng thảng thốt:
– Sao mẹ ốm quá vậy?
– Nhìn con kinh khủng quá!
Mẹ tôi dường như nhỏ tẹo lại, phùng phình với lớp áo ấm. Bà già hẳn đi, nhanh như đã qua mười năm. Tôi đọc trên khuôn mặt bà toàn nỗi lo, dằn vặt, day dứt, nhớ thương, bế tắc, hy vọng… Còn tôi chẳng biết lúc đó ra sao nhưng theo lời mẹ nói thì tôi gần như không còn sức lực gì. Mẹ căn dặn với những lời nửa ra lệnh nửa thiết tha tôi phải cố gắng làm bài thật tốt cho ba vui. Nhưng con chỉ còn có mẹ, con sẽ vì mẹ! Tôi gật đầu để bà an tâm.