Buổi chiều trên sông nhẹ nhàng quá, những con đò nghếch mõm trôi dọc ngang như những nụ cười người ta thả xuống nước. Chiều trên sông cứ chìm dần. Toàn khoe với tôi:

– Hôm qua, tao vừa cứu người đấy. Một thằng nhóc. Nó tưởng sông là đồ chơi và nó nhảy xuống bán đồ hàng – Giọng nó không dấu được vẻ kiêu hãnh – Mày biết không, mẹ nói, tao chính là người hùng. Tuyệt!

– Rồi mày muốn hôm nay có thêm một thằng bé nữa chứ gì!

– Đừng có nói cái kiểu ác độc đó. Nhưng khi cứu được thằng bé, tự dưng tao thấy mình thật sự vĩ đại. Đừng cười nhé, tao cũng muốn mình vĩ đại lắm!

Ừ nhỉ! Nếu tôi cứu được một thằng bé, có lẽ tôi cũng sẽ nghĩ như Toàn. Tôi cần phải cứu một ai đó, nhất định phải vậy. Những ngày qua buồn quá chừng, ảm đạm, không có gì đáng nhớ.

– Bữa giờ, mày có viết thư cho mẹ mày không?

– Không – Giọng Toàn buồn hẳn – Mỗi lần nghĩ đến chuyện đó, tự dưng tao thấy tủi thân.

Trên sông, những chiếc ghe dần dần biến đi, chừa lại một khoảng trắng. Tôi cứ phân vân không biết nếu tôi trắng như cái dòng sông này thì tôi có thay đổi gì không; hoặc nếu tôi cứ chảy đi như thế, chảy mãi, liệu tôi có cạn không?

– Hôm trước, mẹ tao về – Toàn nói bâng quơ – Mẹ cho tao cái áo mới, chờ ngày nhập học. Bà ấy xanh kinh khủng. Tao không ngờ lại có thể xanh đến thế. Đây là chiếc áo đầu tiên mà mẹ cho tao.

– Thế mày có nói gì không?

– Không. Tao bỏ ra nhà sau. Tao luôn ngại mỗi khi gặp mẹ.

Chúng tôi chơi thân với nhau, nhưng thú thật, để nói những chuyện như vầy quả là hiếm hoi. Có lẽ tại Toàn chẳng muốn thổ lộ về mình.

Buồn quá. Tôi ước chi mình có con đò để chống sang bên kia bờ. Giờ này, chiều đang xuống. Thật chậm và trải rộng. Nếu so với những chiều ở nơi khác, tôi nghĩ, chiều ở đây dài nhất. Chiều không vội vàng.

Tôi gặp mẹ Toàn một vài lần vào mỗi độ xuân về, khuôn mặt bà buồn thăm thẳm dưới đôi lông mày rậm. Mắt sâu, lại sâu thêm bởi những nét chì. Bà đẹp lạ lùng, sang trọng; mọi thứ ở bà dường như được nhân lên, cao vợi, xa cách. Bà ngồi uống trà, đôi tay trắng và dài để hờ trên mặt bàn đẹp như một vật trang sức. Tôi hay liếc nhìn vào đôi tay đó để thấy sự xa cách giữa tôi và bà, giữa bà và Toàn, giữa bà và cái thế giới xung quanh này. Hình như bà có thể làm được tất cả những gì mình muốn, tôi tin vậy. Rồi bà đi. Đi đâu? Chưa bao giờ tôi hỏi Toàn. Tôi sợ nó phải thở dài não ruột khi nghe tôi hỏi, hoặc cả hai chúng tôi đóng băng trong cái khoảng không gian im lặng, đáng sợ. Lâu lâu bà lại xuất hiện, xa cách hơn. Mỗi lần đến, một đẹp hơn.

Nhớ có lần tôi gặp bà đi về trên con đường ruộng. Bà mặc một chiếc áo dài màu hồng. Giữa đồng lúa xanh vào một buổi chiều, cái sắc màu ấy bỗng rực rỡ, mê muội. Tôi muốn khóc thét lên khi bà chạm vào vai tôi. Tôi rụt lại, co rúm. Tôi thấy mình côi cút, đáng thương và nhếch nhác. Người tôi đầy bùn. Tôi còn nhìn thấy sự nghèo nàn lam lũ của mình hiện lên không cách chi xóa nhòa.