Những ngày cuối thu, mưa dầm dề không ngớt. Con đường làng nhão nhoẹt vì lớp đất đỏ vừa mới đắp hồi cuối tuần trước. Mấy bữa, Linh bàn:

– Hay là tụi mình đi học bằng đò đi!

Từ chỗ bến đò đến trường cũng mất hơn hai mươi phút đi bộ. Tuy con đường đó cũng không hơn gì đường làng, song đi bộ thì vẫn đỡ vất vả hơn. Nhưng, như thế thì phải dậy thật sớm mới kịp giờ học. Trong làng, được học đến cấp ba, cả thảy cũng chỉ có tám đứa, mà nhà mỗi đứa lại cách xa nhau gần cây số. Bàn đi tính lại rồi cuối cùng, cả bọn cùng quyết định: sẽ đi học bằng đò.

Con đò của nhà Linh tuy có hơi cũ kỹ nhưng xem ra hãy còn chưa đến nỗi nào và có vẻ khá thoải mái cho tám đứa cùng ngồi. Cả bọn thay phiên nhau chèo cho đến bến, cắm sào ở đó rồi cuốc bộ đến trường. Mấy ngày đầu còn khá vất vả vì chưa đứa nào quen chèo đò, đã vậy lại gió lớn, rất khó chèo. Nhưng rồi thì cũng quen dần. Cả bọn lại lấy làm thích thú với con đường mới đầy thơ mộng ấy. Đặc biệt là nhỏ Linh. Nó vốn là “cây” văn cừ nhất của lớp tôi. Những bài thơ của nó có thể nói là chẳng thể chê vào đâu được, cứ như là của một “nhà thơ” thực thụ (Cô bảo thế!). Chúng tôi vẫn thường được thưởng thức những tác phẩm mới nhất của nó trên đường đi học hoặc có khi là lúc về. Nhỏ chẳng ngần ngại ngân lên những câu thơ mà theo nó là tuyệt tác có một không hai dù biết mấy đứa kia… chẳng hiểu gì hoặc chỉ gật gù cho có lệ, ngoại trừ… tôi.

– Chỉ có “ông” là biết thưởng thức văn chương, còn mấy đứa kia, đầu óc tụi nó chỉ toàn me ngào với xí muội thôi!

Nhỏ vẫn thường hay vỗ vai tôi bảo thế và sẵn lòng ghi lại những tuyệt tác của nhỏ cho tôi mang về “ngâm cứu”. Ừ, tôi “ngâm” kỹ lắm! Có khi đến mấy ngày trong thau đồ bốc mùi không chịu nổi. Có khi là “ngâm” cả tháng trời trong quyển sách văn dày cộm mà chỉ những khi sắp thi tôi mới giở ra xem để đối phó (còn bình thường tôi chỉ đọc ké của thằng Long, dù rằng vẫn mang theo trong cặp). Nếu nhỏ biết được sự thật phũ phàng ấy thì sao nhỉ? Thật tình, tôi không dám nghĩ.

Phải nói, thằng Long là thằng bạn tốt nhất của tôi. Có lẽ vì nhà hai đứa cùng nghèo như nhau, hơn nữa, hai đứa tôi chơi chung với nhau từ hồi còn bé tí, vì trước kia ba mẹ tôi và ba mẹ nó cùng là bạn học của nhau, cùng lớn lên trên mảnh đất khắc nghiệt này. Giờ đến lượt tôi và nó. Chỉ mong sao số phận của chúng tôi sẽ khác hơn, có thể tiến xa hơn, có thể vượt ra khỏi cái làng nhỏ bé này, có thể làm một cái gì đó… Ừ, một cái gì đó…

Đang thả hồn theo sông nước thì bất chợt nhỏ “xuất khẩu thành thơ”:

Quê hương tôi có con sông xanh biếc

Nước gương trong soi tóc những hàng tre…

Cả bọn xuýt xoa: “Đúng là tâm hồn thi sĩ có khác!”. Nó nhìn cả bọn một cách đắc ý. Tôi thì lại thắc mắc: “Ở đây thì làm gì mà có tre chứ? Chỉ toàn là bần với dứa thôi!”. Mà tôi nghe mấy câu thơ nhỏ vừa đọc hình như quen quen, đã gặp ở đâu đó thì phải. Chưa kịp lên tiếng thì đã nghe giọng nhỏ Nga oang oang: “Nhỏ Linh đạo thơ tụi bây ơi! Bài thơ Nhớ con sông quê hương của Tế Hanh mà nó dám bảo là của nó”. Tưởng là nhỏ Linh sẽ cứng họng, ai ngờ nhỏ vẫn tỉnh rụi và phản đòn ngay:

– Tui có bảo đó là bài thơ của tui hồi nào đâu? Tại mấy người nghĩ thế thôi, chứ tôi làm được bài thơ đó thì tui đã… ngoẻo lâu rồi, còn đâu mà ở đây chèo đò với mấy người chứ?

Nghe nhỏ nói, cả bọn mới ngớ người ra.