Chút phận linh đinh: y sĩ Lê Hiển Vinh tự ý kết hôn với Thu Vân, bị cha không nhìn nên bỏ miền Nam ra Bắc làm việc, rồi sang Pháp học bác sĩ, đi trên chuyến tàu bị Đức đánh đắm (giữa hồi nhất thế chiến). Thu Vân bơ vơ đưa con về Sài gòn, bị bịnh hoạn, bị giựt gạt, cô khổ lênh đênh. Nhưng ông hội đồng Đạt (cha Hiển Vinh) hối hận nên mẹ con được chỗ nương tựa mà Hiển Vinh thì chỉ bị “mắt kẹt” thôi chớ không chết, cho nên sau chiến tranh trở về để được cha tha thứ, được vợ đón tiếp và được thấy cả đứa con đầu lòng đã mất tích từ 10 năm về trước.
Chương 1
LỠ BƯỚC THƯƠNG NGƯỜI KHÔNG DÁM NGÓ, NHỚ LỜI CÁM NGHĨA PHẢI LÀM KHUÂY
Mùa thu vừa qua, mùa đông đã tới. Cỏ đổi xanh ra đỏ, cây rụng lá phơi nhành. 1 buổi sớm mai chúa nhật, ở Hải Phòng bầu trời mù mịt, gió phất lạnh lùng. Mưa phùn phay pháy, cảnh thêm buồn, đường sá bẩy lầy đi lấm cẳng. Người đi chợ, tay xách giỏ, tay dấu trong vạt áo, bươn bả bước mau cho bớt lạnh; sắp xa phu, mình mặc áo tơi, đầu đội nón lá, nghễu nghến ngoài đường mà rước khách. Đồng hồ gõ 11 giờ. Đường từ chợ xuống bến tàu thiên hạ đi dập dìu. Kẻ đi bộ thì choàng áo lạnh, tay che dù, người đi xa thì ngồi trong mui, mình phủ bố. Đã vậy mà còn có kẻ vác rương mà chạy. Xe chở hàng, bánh lăn rầm rầm chen lấn giành nhau đi trước, làm cho người đi bộ phải nép 2 bên lề mà tránh.