Bóng Của Cây Sồi

Đây là những câu chuyện xoay quanh cuộc sống của những người Dao ở thung lũng Lao Chải – nơi có rất nhiều sồi, sồi mọc khỏe khoắn và kiêu hãnh từ rừng đại ngàn trở ra cho đến sát với những nương đồi trồng lúa và sắn. Sồi là một phần cuộc sống của Lao Chải.

Thông qua cuộc đời của Phù, Kim, Mai, Nhi, Cường…, người ta thấy được từng sự trăn trở, giằng xé của Lao Chải trên con đường thay da đổi thịt. Sức mạnh của đồng tiền và những giá trị vật chất đã giúp người dân ở đây ngày càng đi lên hay đem theo những bi kịch buồn đến xót xa? Và đau lòng hơn là câu chuyện tình dang dở của hai trái tim khát khao yêu thương nhưng không dám vượt qua mọi rào cản cứ ám ảnh khôn nguôi…

Ở đây có rất nhiều sồi. Sồi mọc khoẻ khoắn và kiêu hãnh từ rừng đại ngàn trở ra cho đến sát với những nương đồi trồng lúa và sắn. Ông và bố đều nói rằng, mỗi cây sồi tượng trưng cho một người đàn ông trong làng. Khi một đứa bé trai ra đời, nếu nó cất tiếng khóc to cả làng nghe thấy, ông nội sẽ đến bên cạnh và nói: Mày là một cây sồi khoẻ. Cũng như khi một người đàn ông trong làng chết đi, thì đâu đó trong rừng, một cây sồi sẽ trút lá, và những cái rễ bắt đầu thối rữa trong lòng đất…

Đã nhiều năm trôi qua, cây sồi này già, rồi chết, rồi khô xác, không còn một mảnh vỏ, đến cả những sợi rễ vững chãi ăn sâu xuống lòng đất ẩm ướt cũng đã đứt thành nhiều đoạn, nhưng cái bóng của nó thì không ai xoá đi được. Ngay cả anh, người đàn ông duy nhất còn lại của dòng họ, cũng không đi qua được nó, không vượt qua được cái ranh giới mà bóng cây sồi đã in xuống vùng thung lũng rộng không đầy một sải chim bay này. Dù anh đã cố gắng làm cái điều mà mẹ anh, cho đến lúc theo cha anh về dưới gốc sồi còn nhắn nhủ lại, rằng hãy sống như một cái cây thẳng, không sợ gió mưa, sấm sét, không sợ sâu mọt, không sợ già nua… nhưng có điều, thế nào là một cái cây thẳng thì thật là khó… Giờ thì mọi chuyện đã qua đi, như ngày tháng, như mùa màng, như dòng nước chảy giữa hai bờ suối, chỉ còn lại duy nhất một mình anh thì cũng không còn là anh nữa, không dám soi mặt mình xuống nước mỗi khi lội qua con suối này.

Đêm mịt mùng, con đường mòn nhỏ dẫn ra suối cũng lẫn vào bờ bụi, chủ yếu bước đi bằng thói quen. Váy của cô gái sẽ quệt loạt xoạt vào mấy ngọn mâm xôi chìa ra đường. Đom đóm bay đầy trên mặt nước tối đen, lập loè soi những tảng đá đủ mọi hình thù nhô lên giữa dòng. Ngày ngày các cô gái trong làng ra chỗ này, lấy tảng đá làm chỗ chải váy áo, giặt xong thì phơi luôn, đợi khô mới mang về. Chỗ này rất kín đáo, có thể tranh thủ trong lúc đợi váy áo khô rủ nhau xuống tắm…