Đời là một cuộc đấu tranh không ngừng: ai cho câu này là sáo và không muốn nghe, tôi thì thấy cái chân lý giản đơn đó, nghiệm mãi mà vẫn chưa thuộc, vẫn cứ mới. Buông rời chân lý đó ra một hôm, là đã mất vũ khí trong hôm ấy rồi. Không có tư tưởng của giai cấp vô sản, lấy gì mà xây dựng cho tâm trí? Những ngày lao động bình thường, tư tưởng vô sản là cái chất men cách mạng nó đưa thắm thiết đến cho mỗi việc dù nhỏ đến đâu; tư tưởng vô sản là máu nóng của mọi công tác cách mạng. Những khi tối lửa tắt đèn, tư tưởng vô sản nhen ánh sáng lên trở lại. Chơi với giữa giòng, có tư tưởng vô sản là có chèo lái đưa ta tới bờ.

Không thể tưởng tượng được rằng dưới thời Pháp Nhật thuộc, một đêm đi xem chiếu bóng về, tôi bị ám ảnh bởi hai con mắt của cái thằng ma quái trong phim tên “Khách kỳ dị” này có cái bệnh là thích giết vợ, nó đã lấy nhiều người đàn bà về, để giết liên tiếp. Đêm khuya, nằm trên giường, tôi không dám ngủ nữa, bị đôi mắt của thằng nọ chi phối; tôi phải gọi, cầu cứu với bạn tôi, để giúp tôi chống lại. Con người trong xã hội cũ bị nhu nhược, hãi hùng đến ngần nào! Con người bây giờ có tư tưởng vô sản, có chân lý của chủ nghĩa Mác rồi, sẽ nhổ vào những thứ phim ấy mà không xem, hoặc có xem thì tức giận mà phê bình, chứ nhất định không chịu kinh sợ!

Song le, cái nọc độc của xã hội cũ, là xã hội phá hoại con người, không ngờ lại có thể thấm quá sâu xa! Có đôi khi, giữa canh khuya, tôi chiêm bao những cái mộng mị gớm ghê, vô lý, quái dị, những cái tiền kiếp u uất ở đâu xưa mình không kiểm soát được, lộn về trong giấc mơ; thức giấc, nửa thực nửa hư, ngàn vạn sương mù bao phủ dày đặc. Trong khoảnh khắc, tôi lấy cái “chiếu yêu kính” [1] của tư tưởng vô sản, dọi vào đánh tan được cái hỗn mang, ổn định lại tâm trí, lấy lại được cho mình cái thế sáng sủa. Nếu không có tư tưởng vô sản, những trường hợp đứng trên mép vực của tâm hồn như vậy, tôi lấy gì để trừ tà khí?

Và nhiều lần – cuộc đời quả thật là không đơn giản con người cũ trong tôi, nặng mang mấy chục thế kỷ buồn phiền, bi quan, chán nản, bỗng trở dậy đòi quyền tồn tại. Có những đôi ngày như vậy, bộ máy tâm hồn bỗng như hỏng bánh xe, đứt giây cót, lầu tâm hồn bỗng như sụp xuống, đổ vụn. Giữa đám gạch ngói ngổn ngang, giữa cái hư vô lâm thời ấy, tôi còn có tư tưởng vô sản; tư tưởng vô sản lại là cái đòn bẩy giúp tôi kích mọi cái lên, xây dựng trở lại phơi phới vững vàng hơn. Tư tưởng vô sảnnói với tôi rằng: “Đời vẫn đẹp tươi, cách mạng ngày càng thắng, những triển vọng lớn lao nhất đang mở ra cho nhân loại…”; và tôi không thể nào không là một người lính chiến đấu của cuộc đời.

* * *

Cảm ơn tư tưởng vô sản! Quý biết bao, cái chất tư tưởng tiến bộ nhất, hoàn mỹ nhất, mạnh mẽ nhất, tinh hoa của lịch sử tư tưởng loài người! Cảm ơn Chỉnh huấn đem đặt tư tưởng vô sản vào giữa tâm trí con người, tức là đặt cái mầm, cái nhân sinh ra sức sống ở giữa cái hạt. Cảm ơn Đảng, có sức giáo dục cải tạo mầu nhiệm, có lòng nhân đạo vô biên!