Đây là một tác phẩm cơ bản của chủ nghĩa Marx. Dựa trên các kết quả và phát hiện của Lewis H. Morgan, Friedrich Engels đã phân tích lịch sử nhân loại trong những giai đoạn sớm nhất của nó, luận chứng quá trình tan rã của chế độ công xã nguyên thủy và quá trình hình thành của xã hội có giai cấp, dựa trên chế độ tư hữu. Người cũng vạch rõ những đặc trưng của xã hội đó, giải thích sự phát triển của các quan hệ gia đình trong các hình thái kinh tế - xã hội khác nhau; chỉ ra nguồn gốc và bản chất của Nhà nước, chứng minh sự tất yếu diệt vong của Nhà nước và xã hội có giai cấp nói chung. Engels bắt đầu viết cuốn này từ cuối tháng Ba năm 1884, và tới hết tháng Năm năm đó thì hoàn tất.

Khi đọc các bản thảo viết tay của Marx, Engels đã tìm thấy một bản tóm tắt cuốn "Xã hội Cổ đại" của L.H. Morgan, nhà khoa học tiến bộ người Mĩ, được Marx ghi trong các năm 1880-1881, có nhiều nhận xét phê phán và luận điểm của chính Marx. Sau khi đọc bản tóm tắt, Người nhận thấy cuốn sách của Morgan đã xác minh quan điểm duy vật lịch sử và các quan điểm về xã hội nguyên thủy của Marx và mình đề xuất; và thấy cần viết một tác phẩm riêng, sử dụng các tài liệu và kết luận của Morgan và Marx. Khi viết cuốn này, Engels đã đưa vào nhiều tài liệu bổ sung, lấy từ các nghiên cứu của bản thân mình về lịch sử Hi Lạp - La Mã, lịch sử Ireland thời cổ, lịch sử người Germania thời cổ, v.v.

Năm 1890, với việc những tài liệu về lịch sử xã hội nguyên thủy đã phong phú hơn, Engels bắt đầu chuẩn bị cho bản in mới, cũng là bản in thứ 4 của cuốn này. Người đã nghiên cứu các sách báo mới nhất, đặc biệt là các tác phẩm của M.M. Kovalevsky, nhà khoa học người Nga; và đã thêm vào nhiều điểm sửa chữa, bổ sung. Bản in này được xuất bản năm 1891, và sau đó không còn sửa đổi gì nữa. (lời người dịch).

Lời trình bày của người dịch tác phẩm đã trình bày đủ rõ nội dung cơ bản của tác phẩm, nên tôi nghĩ rằng mình không cần thêm gì nữa để giới thiệu tác phẩm, thay vào đó tôi có đôi lời của riêng mình vậy. Mong rằng các bạn đừng xem là thừa thải quá.

Gửi cuốn sách này lên diễn đàn, tôi chỉ mong muốn được góp gì đó vào thư viện mà tôi đã nợ quá nhiều, qua số lần down sách của tôi. Có lẽ với nhiều người cuốn sách này không lạ lẫm gì nữa, vì đây vốn là một tác phẩm thuộc hàng kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin, vậy tôi muốn được góp chút xíu công để truyền bá sâu rộng hơn về cuốn sách này, đặc biệt với những bạn chưa đọc các tác phẩm của Mác - Ăngghen – Lênin, bởi vì qua đó các bạn sẽ thấy – cũng như tôi từng vậy – tác phẩm của Mác – Ăngghen – Lênin không đến nỗi khó đọc, và đặc biệt chúng rất logic, chặt chẽ, súc tíc, một tác phẩm khoa học thật sự.