Trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc ta, biết bao sự tích anh hùng, bao điều kỳ tích trở thành huyền thoại, đã được sử sách khắc ghi. Và, trong thời đại Hồ Chí Minh, những sự tích, những huyền thoại ấy càng được thể hiện rõ nét và sâu đậm hơn bao giờ hết; làm nên những bản anh hùng ca bất hủ, khiến mỗi chúng ta mãi mãi tự hào; còn kẻ thù thì khiếp sợ, kinh hoàng. Cuộc kháng chiến thần thánh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược suốt 3 thập kỷ trong thế kỷ XX là một trong những trang sử chói ngời nhất về chủ nghĩa anh hùng, về ý chí và tinh thần bất khuất, ngoan cường của quân và dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ kính yêu.
Sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc đã làm nên những chiến công mang tầm thời đại… Đóng góp xứng đáng vào chiến công vĩ đại ấy của dân tộc có lực lượng Thanh niên xung phong Việt Nam – lực lượng xung kích của các thế hệ thanh niên với phẩm chất cao đẹp, không ngại gian khổ sẵn sàng hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc.
Lực lượng TNXP luôn có mặt ở những nơi chiến tranh ác liệt nhất, gian khổ nhất để phục vụ chiến đấu và đảm bảo cho mạch máu giao thông không ngừng chảy bất chấp bom đạn vô cùng ác liệt của kẻ thù. Từ chiến dịch Biên giới Cao – Bắc Lạng (1950) khi lực lượng TNXP vừa mới ra đời, cho tới chiến dịch Điện Biên Phủ (1954) và sau này là các chiến dịch trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước… Dù ở đâu, trên bất cứ mặt trận nào TNXPcũng tỏ rõ tính xung kích và ý chí kiên cường chủ động, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Lịch sử hào hùng của dân tộc ta trong hai cuộc kháng chiến chống xâm lược mãi mãi ghi dấu về lực lượng TNXP anh hùng, về những đơn vị, những con người, những cung đường, những trọng điểm… thấm đẫm máu đào của họ. Biết bao cô gái, chàng trai đã cống hiến tuổi thanh xuân của mình cho sự nghiệp vĩ đại: Sự nghiệp chiến đấu giải phóng dân tộc; lập nên những kỳ tích anh hùng, dệt nên những huyền thoại, tô đậm trang sử vẻ vang và xứng đáng là biểu tượng rực rỡ về Chủ nghĩa Anh hùng Cách mạng của phong trào thanh niên yêu nước Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh quang vinh.
Chính từ những ý nghĩa cao đẹp ấy và nhằm giáo dục truyền thống lịch sử cho thế hệ trẻ hôm nay, Ban biên tập Dự án xuất bản Uống nước nhớ nguồn –Trung tâm Thông tin Truyền thông Vì môi trường phát triển phối hợp với Trung ương Hội Cựu Thanh niên xung phong Việt Nam xuât bản cuốn sách Huyền thoại Thanh niên Xung phong Việt Nam.
Đây là một công trình xuất bản lớn, một tượng đài bằng chữ về lực lượng TNXP dự kiến sẽ được xuất bản vào đúng ngày thành lập Hội cựu Thanh niên xung phong Việt Nam trong năm nay; cuốn sách sẽ tái hiện sinh động những năm tháng phục vụ chiến đấu và chiến đấu đầy gian khổ hy sinh nhưng cũng vô cùng anh dũng với những chiến công đã trở thành huyền thoại của TNXP. Qua đó, thêm một lần nữa ghi nhận công lao to lớn của những con người đã một thời cống hiến, hy sinh cho dân tộc. Dù hôm nay họ là ai, làm gì, ở đâu, còn hay mất… thì cùng với lực lượng TNXP anh hùng, họ vẫn mãi mãi là những chứng nhân lịch sử, xứng đáng được tôn vinh và ghi nhớ.
Huyền thoại Thanh niên Xung phong Việt Nam được xuất bản như một bó hoa tươi thắm dâng lên các Anh hùng, liệt sĩ và những con người trung dũng của lực lượng TNXP – Bó hoa Đền ơn đáp nghĩa ấy mãi mãi ngát hương trong sự nghiệp dựng xây đất nước.