Cờ thế giang hồ là một môn nghệ thuật đã có từ lâu đời. Bày cờ thế và giải cờ thế là một hình thức tiêu khiển phổ biến ở nước ta. Sở dĩ đông đảo quần chúng hâm mộ cờ thế là vì nó có nhiều vẻ đẹp rất lôi cuốn. Trong cờ thế để giải được cần sử dụng rất nhiều mẹo, thủ thuật, thí chiêu, sát pháp… và chỉ có một cách giải duy nhất đối với mỗi ván cờ.
Thực chất cờ thế là một biến thể của cờ tàn, tuy nhiên các quân cờ đã được người chơi sắp xếp có chủ đích và chỉ để ra một cách giải duy nhất. Trong cờ thế mình chỉ phân ra làm 2 loại cơ bản
- Cờ thế giang hồ
- Cờ thế nghệ thuật
Sự khác biệt cơ bản giữa 2 loại này là: Đối với cờ thế nghệ thuật được bày ra nhằm mục đích rèn luyện tư duy là chính, ngoài ra còn cảm nhận được sự đánh đổi trong cuộc sống giữa được và mất. Nhằm rút ra chiết lý trong cuộc sống thường ngày, làm cho tâm hồn nhẹ nhõm thoải mái hơn.
Đối với cờ thế giang hồ, loại này bày ra với mục đích kiếm tiền, cá cược tuy nhiên tính nghệ thuật trong nó rất cao bởi chứa rất nhiều cạm bẫy, biến hóa khác nhau cho từng nước đi. Sự đặc sắc trong nó là không thể phủ nhận.
Cờ thế giang hồ là một phần của cờ tàn nghệ thuật. Sở dĩ nó được kèm theo hai chữ giang hồ là vì người bày ra nó trên các vỉa hè để đánh cược ăn tiền. Bản thân hai chữ giang hồ gợi lên những ấn tượng tốt xấu xen kẽ nhau, phản ánh đúng thực chất của loại cờ thế này.
Nếu gạt bỏ những người có máu mê đánh độ ra thì cờ thế giang hồ là một phần của cờ thế rất đáng xem và giành được sự ngưỡng mộ của hầu hết những người yêu thích cờ tướng. Trong đó có nhiều ván được liệt vào hàng danh cục và được xem là thái sơn trong cờ tàn nghệ thuật mà bất kỳ một đại cao thủ nào cũng phải trầm trồ bái phục.
