Bố mẹ trẻ nào cũng muốn đặt cho con cái một cái tên hay và ý nghĩa. Họ thường trích dẫn kinh điển, hoặc nghĩ làm sao để mỗi cái tên đều có xuất xứ và được coi trọng. Đó là sự gửi gắm, hy vọng của bố mẹ đối với cuộc đời con cái. Con gái tôi ra đời khi tôi học “Kinh thi” nên tôi đã lấy tên cho cháu từ đó.

Kinh thi nói: “Nhân sĩ đô ấy, mặc áo lông cừu màu vàng, hình dáng không bao giờ thay đổi, ăn nói mạch lạc, phẩm hạnh toàn vẹn, làm mọi người phải chú ý”. “Nhân sĩ đô” nghĩa là gì? Mã Thụy Thìn nói: Sắc đẹp có nghĩa là “đô” hoặc “nhân sĩ đô” có thể nói là “người đẹp, đẹp cả người và cả trí tuệ”. Vì vậy tôi đặt tên cho con là “Thành Đô”.

Tôi nghĩ đến tên tỉnh Tứ Xuyên cũng giống tên con tôi. Nơi ấy cũng có một “nhân sĩ đô”, đó là Gia Cát Lượng trong nhà thờ Vũ Hầu Thành Đô, có thể gọi nhân vật truyền kỳ về người đẹp và giàu trí tuệ trong lịch sử Trung Quốc. Dưới ngòi bút của nhà viết tiểu thuyết La Quán Trung, Gia Cát Lượng dùng mưu trí linh hoạt biến những đối thủ đáng gờm (những nhà quân sự thiên tài như Tào Tháo và Chu Du) thành những tên hề, giống như ông đã nắm chắc mọi sự biến đổi của trời đất. Nhưng cũng có nhiều độc giả khắt khe nêu lên những câu hỏi: Tại sao Gia Cát Lượng tài giỏi như vậy và đã sáu lần rời khỏi Kỳ Sơn mà vẫn thất bại liên tiếp? Cuối cùng bị ốm và chết thê thảm ở Ngũ Trượng Nguyên. Kết cục bi thảm “Ra quân chưa đánh thắng mà đã chết xưa nay đã khiến bao anh hùng rơi lệ”. Thắng hay thua trong cuộc đời Gia Cát Lượng có thể thành sự tranh luận lâu dài. Như mà thơ Lục Du đã than: “Chiều tà đường cũ Triệu Gia trang, già mù mang trống đang mải đánh. Đúng sai sau này ai được biết, cả thôi nghe kẻ Thái Trung lang”. Thái Trung lang là bố của tài nữ Thái Văn Cơ, đại văn hào Thái Ung.

Nếu truy đến thời đại chưa có “Tam Quốc diễn nghĩa”, thời kỳ Gia Cát Lượng sống và Lưỡng Tấn, Nam Bắc Triều rồi Đường Tống sau đó, bất kì văn thi như Lý Bạch, Đỗ Phủ “Tỏa sáng vạn trượng”, võ thì như Nhạc Phi “Tận trung báo quốc”, hầu như không có người nào không sùng bái Thừa tướng Gia Cát. Dù ngày nay đã cách xa gần 1.800 năm, qua những sự đánh giá đúng sai, cả thôi nghe kể về trí tuệ , đạo đức, văn chương của Gia Cát Lượng vẫn tỏa lên một sức hấp dẫn như ánh sáng mặt trời vậy.

Tôi đã nhiều năm làm công tác tư vấn quản lý và kinh doanh bán hàng, luôn luôn tôn vinh Gia Cát Lượng là bậc thầy của Trung Hoa cổ đại, coi Nhạc Phi là mẫu mực. Tôi được coi là người mê Tam Quốc nổi tiếng trong các bạn đồng nghiệp, nay được xem là người kể chuyện về sách. Nội dung cuốn sách Tam Quốc Và Những Bí Quyết Trong Quản Lý Kinh Doanh dùng quản lý làm cơ sở và sử dụng các tính của Tam Quốc. Nhiều bạn đọc là giám đốc cho rằng, loại Tam Quốc thế này giống như món ăn Tứ Xuyên, gọi là “Cá ninh”, có mùi vị đặc biệt.

Quá trình viết cuốn sách này làm tôi cảm thấy thích thú. Tôi cũng thường ngạc nhiên trước sự cả gan của mình. Sự thể hiện của tôi về quản lý học vẫn còn hạn hẹp, viết không thật tốt về Gia Cát Lượng, một con người hoàn hảo và cũng có thể bị chê. Ngoài ra điều đáng chú ý là, người kể chuyện và viết sách của nhiều thời đại Trung Quốc cũng như tôi đều có khuyết điểm là luôn dùng những lời lẽ gây kinh ngạc. Tôi nghĩ hình tượng Gia Cát Lượng và những người như Hoàng thúc Lưu Bị mà ông ta phò tá, đã trở nên sặc sỡ, kỳ dị trong sự bàn tán của mọi người.

Khi viết cuốn sách này không tránh khỏi sai sót rất mong bạn đọc góp ý và bỏ qua.

THÀNH QUÂN ĐỨC

Khổng Tử nói: “Chí ở trong đạo”. Cái chỗ chí muốn đến, không có nơi xa nào không đến được. Cái chỗ chí muốn vào, không có vật rắn nào không vào được. Chí ở trong đạo, lấy nghĩa làm chủ, sự ham muốn không thể lay chuyển. Vì vậy chí phải có đức, dựa vào nhân, học rộng ở lục nghệ, nó không đánh mất cái thứ tự trước sau của chí, cái luân thường nặng nhẹ của chí. Gốc ngọn có đủ, trong ngoài trao đổi, tri thức ung dung, không hay biết mình đã đi vào cõi thánh hiền vậy.

Thanh. Ung Chính đế, “Đình huấn cách ngôn”