Hư Thực

Cảm hứng xuyên suốt và nhất quán khi viết Hư thực với tôi là một cảm giác bồn chồn, thôi thúc từ suy nghĩ phải đổi mới cách viết của chính mình. Tuy thế, khi bắt tay thực hiện mới thấy rất khó khăn. Cảm hứng sáng tác luôn tràn trề nhưng khi triển khai văn bản đã vấp phải sức ì của lối viết cũ và sự mòn sáo, hạn hẹp trong ngôn ngữ của mình. Tôi chủ trương đây phải là một cuốn sách mới từ bố cục hình thức đến thể hiện nội dung. Đã một thời gian dài quen với kiểu sáng tác hiện thực, quen với thể loại truyện ngắn có cốt chuyện, nay bước vào viết tiểu thuyết, lại gần như bỏ lối viết cũ, mới thấy vốn sống và tri thức của mình còn nhiều hạn chế, thiếu thốn. Xử lý những hạn chế đó như thế nào và điều tiết những thăng hoa của người nghệ sĩ ở cuốn sách luôn được đặt ra ráo riết và chặt chẽ. Có những lúc viết ào ạt, cởi mở, cảm giác mạch truyện thật rõ ràng. Có những lúc bế tắc, rối rắm trong triển khai nhịp điệu câu chuyện, những lúc như thế tôi thường dừng bút.

Tôi luôn cảm giác rằng mình phải thể hiện và nắm bắt bằng được một cái gì đó trong cuốn sách này. Nó phải là một trong những cuốn sách quan trọng trong đời viết vì những phấn khích tươi mới không phải lúc nào cũng đến với người viết. Nhiều phần của cuốn sách đã đến tay các bạn viết cùng trang lứa và một số nhà văn thành danh ở thể loại tiểu thuyết. Nhiều người động viên khen ngợi cách thể hiện cũng như vấn đề mà cuốn sách đặt ra. Cũng có người cho rằng nó được viết quá kín đáo, có phần bí hiểm và có thể vì thế mà gặp khó khăn trong quá trình tiếp cận người đọc. Thực ra cuốn sách không thể viết khác được, mẫn cảm cá nhân đã mách bảo điều đó. Bản thân tác giả cũng đã từng phá ra, viết lại một số trường đoạn theo một thể hiện khác hoàn toàn nhưng đọc thấy không ổn, vì vậy, vẫn trung thành theo một cấu trúc xoáy ốc, tất cả các nhân vật, sự kiện, không gian, thời gian luôn được trộn lẫn vào nhau. Mạch truyện được dẫn dắt, xử lý chủ yếu bằng cảm xúc.

Những lúc cảm thấy mạch truyện trượt ra ngoài mong muốn, tác giả lập tức dừng lại cho đến khi tìm thấy hơi hướng ban đầu của nó mới tiếp tục triển khai. Tôi đã viết Hư thực trong khoảng thời gian hai năm với những sửa chữa liên tục và đến khi đưa đi in vẫn luôn không ngừng canh cánh đến nó. Là nhà văn, ai không lo lắng và dồn nhiều tâm huyết cho những đứa con tinh thần của mình. Tôi cũng không ngoại lệ. ấy vậy mà, khi Hư thực đi dần vào những trang cuối, dường như những lo lắng vẫn không hề giảm bớt. Có những lúc còn cảm thấy sự run rẩy của mình dành cho tập sách có chiều hướng tăng lên. Nó sẽ là một cuốn sách có sức nặng trong đời văn hay chỉ là một hoài công của một chặng đường viết gập ghềnh. Sự thành công của một tập sách đôi khi nằm ngoài chủ quan mong muốn, kể cả những cố gắng tột bậc của tác giả. Do có lẽ dành cho nó quá nhiều tình cảm nên mình run rẩy chăng. Rồi sự tiếp nhận của bạn đọc, của các nhà phê bình sẽ như thế nào thật khó đoán biết trước. Chỉ biết rằng, đã cố gắng hết mức để tập sách trước tiên ổn thỏa với những suy nghĩ nội tâm của mình. Với mỗi nhà văn, cách viết có thể khác nhau nhưng chúng ta vẫn gặp nhau ở điểm chung là mỗi cuốn sách trước hết và trên hết phải là sự sáng tạo nhằm phục vụ con người ở nghĩa tích cực. Hư thực có những mảng tối trong nhiều trường đoạn nhưng khi đặt vấn đề ấy ra tôi chỉ bằng những xúc động tột độ mà viết, viết không lẩn tránh, không kiềm chế, nhưng cũng không phải và chưa bao giờ mất bình tĩnh khi chạm đến những mảng tối ấy. Tôi luôn nghĩ đến cuộc vật lộn không khoan nhượng giữa thiện và ác, tốt và xấu, cao thượng và thấp hèn, thánh thần và quỷ sứ trong mỗi con người chúng ta, những biểu hiện, những nhân vật, ở mỗi thời gian và hoàn cảnh khác nhau trong xử lý bản thảo. Hầu hết nhân vật trong cuốn sách là có thật, hiện đang sống ở xung quanh.

Có nhân vật từ nhiều người gộp lại, có nhân vật từ một người chia ra, những chi tiết, những sự kiện có khi tưởng như hoang đường, cũng không ít phi lý được triển khai đều được xây dựng từ sự thật mà tôi trải nghiệm. Một trong những khó khăn là sự kiên trì khi triển khai mạch truyện và duy trì sự nhất quán của văn phong đã có nhiều lúc bị đứt gãy, tưởng chừng phải bỏ dở. Không phải tác giả không đủ tự tin nhưng đường đi và sức sống của một cuốn tiểu thuyết (kể cả khi nó chưa đến được với độc giả) luôn chịu một sức ép và sự thăng trầm là điều khó tránh khỏi. Khi viết những dòng này, tôi chỉ mong muốn một điều đã bộc bạch được tình cảm thật với tập sách mà mình đã dành nhiều tâm sức cũng coi đó là sự trân trọng đối với bạn đọc. Xin cảm ơn mọi đóng góp, phê bình, những chia sẻ tình cảm của mọi người dành cho tập sách. Xin cảm ơn các bạn đồng nghiệp đã động viên, bày tỏ chính kiến trong quá trình sáng tạo và hoàn thiện tác phẩm.