Cho đến nay, sử sách đều thừa nhận quốc hiệu đầu tiên của nước ta là Văn Lang. Văn Lang tương ứng với thời kỳ các vua Hùng, và được gọi chung là Thời đại Hồng Bàng. Do nguồn gốc dân tộc ta là Lạc Việt, nên sau này có thành ngữ “Con Lạc cháu Hồng”, hay “dòng giống Lạc Hồng”…
Theo sách “Lĩnh Nam chích quái” thì nước Văn Lang đông giáp Nam Hải, tây tới Ba Thục, bắc tới Động Đình hồ, nam tới nước Hồ Tôn (Chiêm Thành). Chia nước làm 15 bộ (còn gọi là quận) là Việt Thường, Giao Chỉ, Chu Diên, Vũ Ninh, Phúc Lộc, Ninh Hải, Dương Tuyền, Lục Hải, Hoài Hoan, Cửu Chân, Nhật Nam, Chân Định, Văn Lang, Quế Lâm, Tượng Quận
Theo bộ “Đại Việt Sử ký Toàn thư” thì Văn Lang có 15 bộ tương tự như được nêu trong Lĩnh Nam chích quái nhưng tên gọi các bộ có khác một ít: Giao Chỉ, Chu Diên, Vũ Ninh, Phúc Lộc, Việt Thường, Ninh Hải, Dương Tuyền, Lục Hải, Vũ Định, Hoài Hoan, Cửu Chân, Bình Văn, Tân Hưng, Cửu Đức và Văn Lang là bộ nơi vua đóng đô.
Như vậy, cả huyền thoại (Lĩnh Nam chích quái) lẫn sử thành văn (Đại Việt sử ký toàn thư) đều thừa nhận và giới thiệu về nước Văn Lang. Tuy nhiên, từ lâu tôi thường tự hỏi: Vậy thì thực chất nước Văn Lang ở đâu?
Đặt ra câu hỏi ấy, có thể các bạn cho rằng tôi “ấm ớ”. Nhưng hãy đọc lại đi, nước Văn Lang có địa giới cương vực như Lĩnh Nam chích quái nói, tức là “bắc tới hồ Động Đình”, tức là gồm phần đất Nam Trung Quốc, bao gồm Quảng Đông, Quảng Tây, Giang Tây, Phúc Kiến, Hồ Nam, Quý Châu và đảo Hải Nam bây giờ của Trung Quốc.
Địa danh Động Đình hồ còn liên quan với địa danh gọi là Núi Ngũ Lĩnh, đó là 5 ngọn núi chia Trung Hoa thành 2 khu vực Nam và Bắc. Ngũ Lĩnh cách Động Đình Hồ vài trăm dặm về phía Nam. Cho nên, sử cũ tự nhận phần đất của người Việt là Lĩnh Nam.
Sau này, cương vực có thay đổi, đến đời Triệu Đà lập nước Nam Việt, thì phần biên giới nước Nam Việt có co lại, chỉ gồm đại bộ phận Quảng Đông, Quảng Tây và Nam Quý Châu ngày nay (và Bắc Việt Nam ngày nay). Theo các nhà sử học, đặc biệt là ông Trần Đại Sỹ đã đi điền dã tại Nam Trung Hoa, ông khẳng định rằng, khởi nghĩa Hai Bà Trưng chính là xảy ra trên phần đất nước Nam Việt cũ, lan lên cả phần đất giáp Hồ Động Đình, nơi địa giới của người Bách Việt. Tại các tỉnh Nam Trung Hoa, đều có đền thờ Vua Bà chống quân Hán.
Tóm lại: Nước Văn Lang theo quan niệm sử Việt, là phần đất phát tích của các bộ tộc Bách Việt, trong đó có bộ Văn Lang, mà thủ lĩnh là Hùng vương đóng đô ở Phong Châu. Khi đó, Hùng vương là tộc trưởng hùng mạnh nhất đã chinh phục và hàng phục các bộ tộc khác ở phía Nam núi Ngũ Lĩnh (Trung Quốc).
Xin trân trọng giới thiệu bạn đọc.